«Сайдам» сынньалаҥ киинигэр үлэлээбит кэмим туҺунан кылгастык…

            Мин Нам улууҺун Хатырык нэҺилиэгин «Сайдам» сынньалаҥ киинигэр 2006 сыл сэтинньи ыйыттан 2008 сыл сайыныгар диэри методиҺынан үлэлээбитим, бастаан тутаах үлэҺит оннугар солбугунан киирбитим, бэйэм ааппынан кумааҕыга бигэргитиллибитинэн 2007 сылтан ааҕыллабын. Бу ыйыллыбыт кэмҥэ киин салайааччытынан Игнатьева (Заровняева) Лена Петровна үлэлии-хамсыы сылдьара.

            Үлэлээбит кэммин олус сылаастык, истиҥник саныыбын. Бу баар курдук өйдүүбүн хас бэнидиэнньик ахсын Лена Петровна олохтоох дьаҺалта мунньаҕын кэнниттэн киирэн нэдиэлэтээҕи былааммытын билиҺиннэрэрин, ким туохха эппиэттээх буоларын этэрин. Үлэбитин үллэстэн, кыайбатахпытына бэйэ-бэйэбитигэр сүбэ бэрсэн бэрт үчүгэйдик, турбут боппуруоҺу тута быҺааран иҺэрбит. Лена Петровналыын, дьиэбит кулууптан тэйиччи буолан, ардыгар Ульяна Геннадьевнаҕа баран минньигэстик эбиэттиирбит, ардыгар кулууппутугар аҺыырбыт. Ол тухары үлэбит барылын кэпсэтэбит, сүбэлэҺэбит. Билигин кэлэн санаатахха, барытын күлэ-үөрэ, астына-дуоҺуйа  оҥорор эбиппит.

 Олохтоох эдэр ыччаты түмэн, хамсатан, бары биир дьиэ кэргэн курдук эйэлээх, көхтөөх этибит. Хас ыытыллар тэрээҺин барыта көрдөөх түгэннээх буолара. Биирдэ «Саха» көрдөрөр - иҺитиннэрэр хампаанньатыттан Максим Кирович Аммосов туҺунан документальнай киинэ уста кэлэллэр, нэҺилиэк дьонун-сэргэтин туруорун, кытыннарын диэн көрдөҺүү кэллэ. Ол кэмҥэ аны биир тэҥинэн улуус таҺымнаах волейболга күрэх буола турар. Ону ол диэбэккэ кулууп үлэҺиттэрэ олохтоох дьаҺалтаны кытта биир күүс буолан син аттаах дьону, Максим Аммосов оруолун толорор киҺини, кырдьыҕастары, оҕолору син буллубут. Бэйэбит өрөбөлүүссүйэ саҕанааҕы мунньахтааччы дьахталлар оруолларын оонньуур чиэскэ тигистибит, ол мустан турдахпытына аттаах полицайдар кэлэн кымньыынан үргүтүөхтээхтэр. Камера холбонно, аттаах дьоммут өрө көтүтэн кэллилэр, биҺиги үрүө-тараа сүүрүөхтээхпит. Дьэ, сүүрүү кытаанаҕа буолла. Санаабар, син түргэнник сүүрэн элээрдэн иҺэр курдук этим даҕаны, арай аттыбынан 6 ыйдаах хат дьаҺалтам специалиҺа кэдэйиэҕинэн кэдэйэн ырааҕынан быраҕан ситэн ааспыта. Устан бүппүттэрин кэннэ, омуннаан эттэххэ, төкүнүйэ сылдьан күлсүбүппүт.  Билигин даҕаны, санаатаҕым аайы күлэбин.

Кулууп үлэҺитэ хаҺан баҕарар өрөбүлэ суох үлэлиир. Ол эрэн сылайдым-элэйдим диэбэккэ, өрө күүрүүлээхтик, таҺаарыылаахтык үлэлээбиппит, умнуллубат дьоллоох түгэннэр аата, ахсаана суох элбэхтэр: чугас сытар нэҺилиэктэринэн гастрол, фестивальга кыттыы, улуус иҺинэн ыытыллар күрэхтэр, биҺиги нэҺилиэкпитигэр гастроллуу кэлбит артыыстары көрсүү, Республика күнэ, республика таҺымнаах ыҺыах, саҥа дьыл сүпсүлгэнэ, күөх маай, Кыайыы күнэ уо.д.а. – бу барыта утуйар ууну умнан, ардыгар аҺаабакка да сүүрэр-көтөр тэрээҺиннэр. Ыалдьыттары көрсүү биир тутаах боппуруоҺа – ас. Ким тугу астаан аҕаларын үллэстии, ким ханнык ыалдьыты бэйэтин дьиэтигэр хонноро илдьэрэ – барыта бэрт түргэнник быҺаарыллара. Саҥа билсиҺиилэр, интэриэҺинэй көрсүҺүүлэр кулууп үлэҺитигэр олоҕун устатын тухары бааллара үчүгэйин!

Тыа хаҺаайыстыбатын үлэҺиттэрин чиэстиир, ийэ күнүн бэлиэтиир дьоро киэҺэлэр сценарийдарын атын кулууптар уларсан туҺаналлара, ол аата тэрээҺиннэрбит үрдүк таҺымнаахтык бараллар эбит диэн туоҺулууллар дии саныыбын.

Түгэнинэн туҺанан, ол кэмҥэ бииргэ үлэлээбит, буспут-хаппыт доҕотторбор Лена Петровна (Заровняева) Игнатьеваҕа, Ульяна Геннадьевна Наумоваҕа, Афанасий Иннокентьевич Татариновка, Лена Николаевна Сивцеваҕа, Нюргуяна Юрьевна Ивановаҕа, Аксинья Афанасьевна Ноговицынаҕа истиҥ махталбын тиэрдэбин, бары үчүгэйи баҕарабын!

Бу ахтыыбар биири бэлиэтиэхпин баҕарабын. НэҺилиэкпит олоҕун-дьаҺаҕын, ыытыллар тэрээҺиннэрин барытын, видеокамера үөскүөҕүттэн, Поротов Николай Васильевич уҺулар, өйдөбүнньүк оҥорон хаалларар. Онон ол саҕанааҕы кэмҥэ холкутук төннүөххэ сөп, кыра оҕо эрдэххиттэн борбуйгун көтөхпүт киҺи этэ-тыына тураргын көрөр туохха да тэҥнэспэт күндү түгэн! НэҺилиэк историятыгар сүҥкэн кылаатын иҺин Николай Васильевичка анал албан аат иҥэрдэллэр, бэлэх-туҺах биэрдэллэр, махтал тылларын эттэллэр диэн баҕа санаабын этэбин.